Dag huis, dag lieve oude woning.

nov

Vanmorgen werd ik voor de laatste keer wakker in mijn huis, het is verkocht. De verhuizing is vandaag. Op de kop af bijna 20 jaar hebben we er met liefde gewoond. 3 december 1999, kwam ik samen met Erwin, Steffan en Daniëlle in Anna Paulowna wonen. Lief en leed hebben we er gedeeld, mag ik wel stellen. In het begin vond ik het echt vreselijk. Ik niet alleen, Steffan had er ook erg veel moeite mee.  Ik had heimwee naar mijn familie en naar Hoofddorp. Maar naar verloop van tijd lukte het me toch mijn draai te vinden. En leerde ik steeds meer mensen kennen, en zeker ook te waarderen. Erwin en Daniëlle hadden het vanaf dag één al naar hun zin.

Het is een fijne gezellige vooral sociale straat. Ieder jaar is er een straat-barbecue en staat er met de bloemendagen ( mozaïeken) een tent bij iemand, en is het en week lang gezelligheid met koffie thee en een drankje. Om uiteindelijk met zijn alle tot een mooi eindresultaat te komen.

Niemand overloopt elkaar maar als er iets aan de hand is kan je bij iedereen aanbellen en krijg je hulp. Dat heb ik zeker zo ervaren in alle jaren dat Erwin ziek was en het hier regelmatig een hele toestand was in de straat. Altijd werden we bij gestaan. Was alles weer opgeruimd als ik thuis kwam uit het ziekenhuis en was mijn hond uitgelaten. Maar ook in de vorm van sociale controle en aandacht, zeker ook naar Erwin toe. Er is een periode geweest dat één van de buurmannen een paar keer per week samen met Erwin de honden uit ging laten. Dat deed me zo goed. En was ook voor mij weer een geruststelling als ik op mijn werk was. De dag van de uitvaart was bijzonder mooi en liefdevol georganiseerd. Alle vlaggen hingen halfstok. En alle buren met kinderen stonden voor hun huis om Erwin voor de allerlaatste keer langs ons huis en door onze straat te lijden. kippenvel momenten. Ook de kleine advertentie in de krant met “Dag Er” deed mijn tranen vloeien.

Na het overlijden van Erwin 15 mei 2017, pakte ik alles in huis aan. Alles werd geschilderd, een nieuwe keuken, hout van de veranda vernieuwd, nieuwe vloerbedekking. Kortom het huis is en was tiptop in orde. En toch bekroop me steeds het een onrustig gevoel. Het huis is groot, te groot voor mij alleen en leeg zonder Erwin. Ondanks dat hij al twee jaar niet meer hier woonde. En zeker nu ik weer helemaal mezelf ben, zag ik Erwin overal liggen in een aanval. Niet de hele tijd maar in flitsen, het overvalt me. Het voelt niet meer fijn en warm.

Vorig jaar kwamen Marco en Daniëlle ( dochter en schoonzoon) met een geweldig idee. ” Mam, wat zou je er van vinden als we een woning in Den Helder zoeken waar we met zijn alle kunnen wonen?’ Het idee sprak me meteen aan, geweldig vond ik het. Gezellig bij de stad waar van alles te doen is. Ik besefte me dat ik in al die jaren van zorg, nergens meer zin in had, maar dat ik er nu wel weer zin in heb.

Al vrij snel vonden we een werkelijk uniek project in Den Helder. Het is een woonhuis met een soort loods en vijf garage boxen op 714 m2. Nog in de straat bij één van mijn beste vrienden stel. Dicht bij het strand en het bos. Heerlijk met de hond. Ik reed daar iedere dag vanuit Anna Paulowna heen naar het bos. En nu is het maar 5 minuten rijden.

Negen maanden zijn we bezig geweest voor de omgeving-vergunning. Het heeft echt bloed, zweet en tranen gekost. Soms zagen we he echt niet meer zitten.

Maar op 25 september was daar het verlossende woord. We kregen de vergunning. Het wordt een grote verbouwing maar het is het allemaal waard.

Ik kan niet vertellen hoe gelukkig ik ben. Ik zie het als een nieuwe start een nieuwe uitdaging. Heerlijk mijn kinderen en mijn ( bonus) kleinkinderen kunnen lekker in en uit komen lopen. Ik kan een belangrijke rol in hun leven blijven spelen. En weet dat we elkaars privacy respecteren.

Mijn huis had ik zo ( Zelf, zonder makelaar) verkocht voor een mooie prijs. Natuurlijk krijg ik regelmatig de vraag…’Vind je het niet moeilijk alles wat Erwin heeft gemaakt achter te laten?’ Nee, dat vind ik niet. Ik neem ook heel veel mee. Ik weet dat Erwin echt heel trots op me is. En als hij nog zou leven, weet ik zeker dat we dit samen met Marco en Daniëlle. En mocht hij van bovenaf naar ons kijken vind hij het jammer dat hij niet kan helpen met de verbouwing. Heerlijk had hij dat gevonden.

Erwin gaat mee in mijn hart en in ieder vezel van mijn lichaam. Ik ken hem als geen ander en hij is blij dat ik verder ga met mijn leven. Laatst, zat ik alleen op de bank ( geloof het of niet) en in ene rook ik het roken van shag. Ik weet zeker dat hij er is…altijd. Ik kan oprecht zeggen na twee en half jaar… ik voel me weer gelukkig. In de afgelopen jaren heb ik gevoelens en gedachtes gehad waarin ik mezelf niet herkende. Die laat ik hier en zie dit als een nieuwe start.

Bedankt lieve buurtjes van Molenveld en bedankt lieve inwoners van Anna Paulowna voor jullie eeuwige belangstelling. Ondanks alles heeft dat een hoop goed gemaakt .

Hartelijke groeten Jopie van den Burg

Heel mooi interview.

Deze week heb ik echt een heel mooi gesprek gehad met Anika van Raakt-media. Het is uiteindelijk een prachtig artikel geworden, waarin heel duidelijk wordt verteld waarom ik het boek heb geschreven.

Hieronder te lezen.

.https://raaktmedia.nl/?fbclid=IwAR3hLgkufj4rX5fbnzn4A0ByODN7vwuAfneN4fYhKeOhePnCXV_kpSJz8vk

Het boek toch weer te koop.

Reactie: Heb net jou boek gelezen, wat is het liefdevol en prachtig geschreven. Jammer dat het niet meer te koop is. het staat bij de hersenstichting in de 10 beste boeken Er zullen wel meer mensen het willen lezen denk ik. Ik heb het gelezen van Ria. Fantastisch beschreven.

Regelmatig krijg ik de afgelopen tijd reacties als bovenstaande. Dit heeft me doen besluiten vandaag contact op te nemen met de drukker. Als het goed is lukt het nog om het boek deze week weer bestel-baar te maken. Ik dacht dat ik het afgesloten had, maar vind het toch wel weer spannend en leuk.

Ik hou jullie op de hoogte.

Hartelijke groeten Jopie van den Burg

Datums.

 

Het hele jaar door komen er datums voorbij, zo’n dag die anders was dan andere. En die de rest van mijn leven ook nooit meer een gewone dag zal worden. Ik weet niet of het komt omdat ik schorpioen ben. Mijn buurvrouw is dat namelijk ook en zij onthoud ook altijd alles met datums. Nee, ik denk dat het in dit geval bij mij toch anders ligt. Op deze dagen gebeurde er een heftige situatie of juist iets heel moois, waardoor je deze dag nooit meer vergeet. Ik weet ook nog precies welke dag het van de week was op het moment dat het gebeurde. Dan heb ik het op dit nu, alleen wat de situatie van Erwin betreft. En niet eens over het overlijden van mijn ouders ( ook in de afgelopen 10 jaar). Of de eer dat ik moeder en oma mocht worden. .

Het is niet zo dat elke datum nu nog steeds als traumatisch voelt, maar sommige zijn en blijven dat zeker wel, nu nog twee jaar later. Eigenlijk juist nu alles rustig is. Je leeft langzaam aan weer naar zo’n dag toe. Beleeft hem soms zelfs opnieuw of zeker momenten van die dag. Beelden flitsen door je hoofd. Beelden de je nooit meer kwijt raakt en waarvan ik kan zeggen de scherpe kantjes ook niet echt afgaan.

Enkele van dit soort datums…

16 december 1990 : Ons eerste gesprek, meteen al vlinders.

13 januari 1991: Relatie, eerste keer samen wakker worden, heerlijk.

13 januari 1994: Getrouwd, wat een leuke dag, nog elke dag blij mee.

3 december 1999: Samen een huis gekocht en in de kop van Noord Holland gaan wonen. Ons paleis.

28 november 2004: Eerste aanval, ’s morgens vroeg in de zaterdag ochtend.

6 december 2004: Uitslag scan. Hersentumor, gesprek met de arts, de wereld op zijn kop. Geen operatie mogelijk.

22 januari 2012: Het begin van het einde. zeer heftige aanval, na een scan bleek dat de tumor in korte tijd kwaadaardig was geworden. Besloten werd tot operatie. Wachten op een plekje. Erwin kon geen minuut meer alleen en was totaal verward.

22 maart 2012: Dramatische dag, kotsend en doodziek wakker worden. Afgevoerd met de ambulance, niet meer aanspreekbaar. ’s Avonds met gillende sirene naar Amsterdam. Door de tumor zaten de hersenkamers dicht en kon het oedeem niet meer weg. Een zeer kritieke toestand. Die nacht nog geopereerd ( nooddrains).

23 maart 2012: Weer geopereerd, drains liepen niet goed, het oedeem kon weer niet weg.

24 maart 2012: Weer geopereerd, door de verwardheid had Erwin de drains uit zijn hoofd getrokken. Overgebracht naar de medium–care onder camera toezicht en met de handen vast aan het bed. ( verschrikkelijk, maar het kon niet anders).

27 maart 2012: De acht uur durende operatie. Er wordt een stukje tumor verwijderd en er worden twee definitieve drains geplaatst.

11 mei 2012: Na 7 weken ziekenhuis naar huis, en beginnen met de chemo. 30 kuren 2.5 jaar lang. 5 dagen chemo 21 dagen rust.

21 augustus 2014: Tumor is weer gegroeid.

15 september 2014: Eerste bestraling van de 30 keer.

3 december 2014: Opnamen in het verpleegtehuis, na ziekenhuis in, ziekenhuis uit, na diverse zware epilepsie aanvallen, en constant overgeven ging het thuis niet meer.

Begin 2015: Begonnen met het schrijven van mijn boek.

11 mei 20.45 2017: Zeer zware epilepsie aanval, die bijna 3 uur duurt.

12 mei 2017: De aanval heeft zoveel schade aangericht dat er wordt over gegaan tot sedatie. Alles volgens afspraak.

15 mei 5.38 2017: Mijn liefste is overleden.

19 mei 19.00 2017: De uitvaart, werkelijk prachtig. Zeker 350 mensen en militair.

15 augustus 20.30 2017: De as wordt verstrooid van af het schip waar Stef op vaart en Stef doet het zelf ceremonieel en met zijn collega’s. Alles is klaar, niets kan hem meer gebeuren.

29 november 2017: De boeken zijn gedrukt en binnen. Heel veel mooie reacties gehad van bekende en onbekende, lotgenoten en mensen die gewoon mee leefde. Alles binnen 8 mnd. verkocht. Was een mooie ervaring, maar hier blijft het bij. Ik heb een mooie donatie kunnen doen voor hersentumoronderzoek. Het schrijven van het boek heeft me zeker geholpen in de verwerking. Maar nu sluit ik de hersentumor periode af. Ben uit bijna alle groepen gegaan met uitzondering van één die van de partners, want die heb ik zelf opgezet.

In dit rijtje datums heb ik nog niet genoemd de ontelbare epilepsie aanvallen, de diverse longontstekingen, de wondroos, het overgeven, het hebben van een delier en de ontelbare ziekenhuis opnames.

En toch nu, twee jaar later kan ik zeggen, dat ik toch weer kan genieten van het leven. Het lukt me om weer vooruit te kijken en toekomst plannen te maken. Ik ben van plan het huis te verkopen. Het huis is niet meer het huis van toen. Een soort nieuwe start. Er zitten nog wat haken en ogen aan maar als het allemaal lukt samen met mijn dochter, schoonzoon en kleinkinderen.

Ik ben heel blij met mijn kinderen, kleinkinderen, familie en vrienden. En niet te vergeten mijn dieren, want ook die geven me de drive te genieten van het leven. En toch al ben ik niet alleen, ik voel me soms eenzaam…zonder hem. Ik denk iedere dag wel, wat jammer dat Erwin dit niet mee kan maken. Of wat jammer, dat wij niet samen oud konden worden. Dat is iets waar niemand iets aan kan veranderen. Het is iets waar ik mee moet dealen.

En hoe dan ook heb ik tevens ook geleerd van al deze jaren. Het heeft me sterker gemaakt. Ik durf voor mezelf op te komen. Durf mijn mening te geven, ook al is dat niet de mening van een ander. Ik heb geleerd dat een hoop mensen een veel praten maar eigenlijk niets zeggen. Door dit alles weet ik dat ik eigenlijk alles aan kan. En sommige dingen helemaal niet belangrijk meer zijn.

Ik ben weer een fase verder. Deze fase noemen ze aanvaarding. Ik besef nu dat dood, nooit meer is, dat het geen zin heeft om allerlei dingen te doen in de hoop dat ik een teken krijg dat hij om heen is. Dat dood verschrikkelijk is. Hij is er alleen als ik over hem droom, en zelfs dat is soms minder. Ik heb ook ondervonden dat een mens best heel sterk is, en dat het leven gewoon door gaat, wat er ook gebeurd. Al is dat best moeilijk te begrijpen soms. En zal het leven nooit meer worden zoals het was.

Dit is mijn laatste bericht, dit blog en ook mijn andere blog, zal weinig tot niet meer gelezen worden en dat geeft niet. Erwin is altijd in mijn gedachten, iedere dag. Maar ik wil niet blijven hangen in rouw. Ik zal alle datums die ik hier heb genoemd verder voor mijzelf beleven, op mijn eigen manier.

 

Bedankt voor het lezen van de afgelopen 7 jaar. Voor jullie steun en interesse, voor al jullie lieve woorden.

Groeten  liefs Jopie.

https://hersentumorerwin.wordpress.com/

 

 

Mooi artikel..

https://ikmisje.eo.nl/themas/artikel/lies-gezin-elkaar-overlijden

13 januari 1994…

 

Vandaag kijk ik terug op één van de mooiste dagen van mijn leven. Vandaag 25 jaar geleden werd ik Erwin zijn vrouw.

Het was zeker geen romantisch aanzoek op zijn knieën, gelukkig niet. Dat is iets waar wij allebei echt geen types voor waren. We woonden nog niet officieel samen. Ik was nog alleenstaande moeder en vond het moeilijk om de financiële verantwoording in zijn geheel bij Erwin te leggen. Mede omdat hij 21 (inmiddels was hij 24) was toen we een relatie kregen. Ik had nog geen vaste baan en had op dat moment een bijstandsuitkering, die natuurlijk zou stoppen dan. Het was zo ie zo een situatie waar verandering in moest komen.

We reden naar huis vanuit Den Helder, ik had hem opgehaald van een reis. We hadden elkaar gemist, en heel blij dat we weer bij elkaar waren. ‘Zullen we trouwen?’ vroeg hij. Ik vroeg hem ‘Erwin, weet je wat dat inhoud? ‘Ik bedoelde dat hij dan voor het grootste gedeelte financieel voor ons verantwoordelijk zou zijn.  Ja dat wist hij, en dit was wat hij wilde, en ik natuurlijk ook heel graag. Ik had nooit verwacht eerlijk gezegd dat hij hier mee zou komen. Ik voelde me zo trots.

De voorbereiding nam niet veel tijd in beslag, al snel gingen we in ondertrouw. We besloten te trouwen op de dag dat hij voor het eerst was blijven slapen 13 januari. We wilden geen groot feest. En hadden dus ook geen stress. Wel gingen we samen ringen uitzoeken. Wat hebben we gelachen om het gezicht van de juwelier, toen we zeiden welke inscriptie we in de ringen wilden hebben. En ook was er geen witte maagdelijke jurk, maar gewoon een leuk vlot zwart jurkje. Die ik voor niet al te veel geld gekocht had en Erwin had nog een pak in de kast hangen wat hij wat hem betrof aan kon. Ik had me echt doodongeluk gevoeld in een trouwjurk.

Niemand wist dat we trouwde, behalve de getuigen dan, en dat vonden we juist heel leuk. Die nacht hadden we gewoon lekker samen geslapen en kleden we ons samen met de kinderen aan. Met mijn vriendin en Erwin zijn broer, Steffan en Danielle ( kinderen)  gingen we naar het stadhuis en trouwde we. Zij waren getuigen en de kinderen mochten de ringen aan ons geven. Het was niet in de trouwzaal maar gewoon in een kamer op het gemeentehuis. Daarna gingen we taart eten bij mijn vriendin en heeft haar vriend wat foto’s gemaakt. Het was een ontspannen middag.

Met behulp van een goede huisvriend hadden we ’s avonds de naaste familie en een paar goede vrienden naar een kroeg/bistro gelokt en vertelde de kinderen iedereen trots dat we getrouwd waren. De meeste mensen vonden het heel leuk, juist dat we dit zo gedaan hadden en waren compleet verrast. We hebben heerlijk gegeten en een hele gezellige avond gehad. Precies zoals wij het ons hadden voor gesteld en hoe wij het wilde.

Wat voelde ik me trots dat ik zijn vrouw was en nog steeds ben, want zo voel ik het nog steeds. Nu 25 jaar later, kijk ik nog steeds met een warm gelukkig gevoel terug op deze dag. En zou ik als ik kon het meteen weer over doen….ook met alles wat ik nu weet. Ik koester de fijne jaren die we samen gehad hebben. En voel me nu nog steeds …zijn vrouw.

De ringen heb ik aan elkaar laten zetten en draag ik met trots. Altijd als ik er naar kijk denk ik aan die mooie en vooral leuke dag. Helaas zullen we er nooit 50 jaar van kunnen maken.

 

 

 

En weer rouw..

 

Samen hadden we hem een paar maanden na de hersenoperatie in 2012, van Erwin uit gezocht. Onze andere hond werd steeds meer op leeftijd. Gewoon weer even iets leuks, gedachten verzetten van de hele roerige tijd. Dorus.

Honden hebben altijd een hele belangrijke rol in ons gezin. In 1987 kocht ik samen met mijn ex man onze eerste hond. Een dobermann. Die na dat we uit elkaar gingen, bij mij bleef. Toen Erwin niet lang daarna in ons leven kwam nam hij al heel snel de taak als mannelijke baas op zich. We hielden ervan om er lekker op uit te gaan, weer of geen weer. Heerlijk, lekker naar buiten. Dat was eigenlijk altijd zo ie zo onze zondag. Maar ook vaak s avonds na het werk, heerlijk even naar het bos of naar het strand. De honden zijn gewoon lid van ons gezin.

Maar terug komend op Dorus. Het was om eerlijk te zeggen een vervelende pup. Ik dacht echt, jeetje moeten wij 10 jaar door één deur. Maar met wat kleine aanwijzingen van gedragsdeskundige, en met vooral positieve aandacht en een goede balans in zijn beweging groeide hij uit tot echt een schat van een hond. Volledig op ons gezin gericht. Ik voelde me altijd veilig bij hem.

Ook samen met Erwin ( ook toen hij  de hersenbeschadiging had) was hij altijd volledig vertrouwd. Erwin heeft wel eens een aanval gehad toen hij alleen met Dorus was. Toen ik thuis kwam stond Dorus al bij de deur te blaffen, iets wat hij nooit deed ‘Blaffen. Nu was er iets aan de hand en ik moest snel binnenkomen.

Maar ook ging Erwin elke avond met hem naar het park toen hij nog thuis woonde. Daar kwamen dan steeds dezelfde mensen ( met hun hond) en dat was ook voor Erwin iets waar hij niet van afweek en waar ze allebei echt van genoten. Het was voor beide een heel belangrijk contact van de dag.

Toen Erwin in 2014 naar het verpleegtehuis ging, werd Dorus op de dagen dat ik werkte opgehaald door de hondenuitlaatservice. Maar de andere dagen ging hij mee naar het verpleegtehuis, naar Erwin. Dan slofte hij met die grote poten door de gang en wist precies waar Erwin zijn kamer was. Hij voelde zich volledig thuis daar. Iedereen kende hem en ook de andere bewoners vonden het prachtig dat hij er was. Maar vanuit daar gingen we toen dat nog ging nog steeds even naar het bos. later toen dat niet meer ging bleven we in de tuin van het verpleegtehuis, en daar genoten ze allebei van.

Thuis waren we volledig op elkaar aangewezen. Alles heeft hij meegemaakt. Mijn verdriet maar ook mijn frustratie. Altijd als ik me rot voelde ging ik lekker met hem naar buiten, naar het bos of naar het strand. Als ik maar één woord tegen hem zei, ging meteen die grote staart heen en weer. Altijd keek hij naar me als hij naast me liep, of tikte even mijn hand aan met zijn snuit van ‘ik ben er nog hoor’. Als ik thuis kwam stond hij al met die vriendelijke kop boven de deur uit. Of tegen sommige mensen lachte hij. Laatst heb ik gelezen dat het ook echt zo is, als honden blij zijn sommige echt lachen.

Maar Dorus had veel medische klachten. Eigenlijk al vrij snel problemen met zijn elle bogen. En hoe ouder hij werd hoe erger het werd. Natuurlijk waren we een goede klant bij de dierenarts. Ik denk dat ik niet overdrijf als ik het aflopen jaar 30 tot 40 keer bij de kliniek ben geweest. Het laatste jaar was echt dramatisch. Problemen met zijn gewrichten, zijn oren, zijn huid, een bult onder zijn staart wat niet helemaal duidelijk was wat het was ( kanker?), een lik granuloom. Ik ben zeker acht weken wekelijks 2 a 3 keer naar de dierenarts geweest voor zijn oren. Uiteindelijk is hij behandeld  met hoe kan het dexamethason en dat hielp. Maar er zit een residenten bacterie in zijn oren en die kan altijd weer opspelen. Twee a drie keer per week waste ik hem omdat hij altijd jeuk had. Voor zijn bewegingsorgaan had hij inmiddels pijnstillers.

Ik voelde verschrikkelijk veel stress als er iets met hem was. De zelfde stress die ik voelde als er iets met Erwin was. Iets waar ik geen grip ophad. Diverse keren de afgelopen maanden dacht ik, ik moet stoppen. Maar dan knapte hij net als Erwin toch weer op en ging het weer een tijdje goed. En zag ik dat hij net als Erwin toch weer genoot van het leven.

Twee weken geleden gingen we naar het bos. Ik was er net. Er waren wat honden aan het blaffen en hij zou de boel wel even regelen. Wat er precies gebeurde weet ik niet. Maar hij kwam naar me toe en liet zich vallen. Strompelend ging hij mee naar de auto. “S avonds naar de dierenarts. Vermoeden kruisband scheuring. Rust moest hij, alleen naar buiten om te piesen en te poepen. Drama voor de artrose, want dan is in beweging blijven juist goed. Er is nog een foto gemaakt een paar dagen later, daarop was een hoop grilligheid te zien. Kanker werd niet uitgesloten. Hij ging steeds beroerder lopen. Ik sliep er niet meer van.

Ik was op van de stress. Echt, ik voelde me het zelfde als bij Erwin en ik kon de beslissing weer niet nemen. Pas na uitvoerig gesprek met Iris, de gene die hem het hele jaar met alles behandeld had kon ik het, de beslissing nemen. Hem in laten slapen…

Het is gebeurd, dinsdag 18 december is hij thuis met zijn hoofd op mijn schoot en bedolven onder kussen van mijn dochter in geslapen. Ik heb hem zelf naar het crematorium gebracht en ben bij hem gebleven tot hij gecremeerd werd. En nu is hij weer thuis.

Ik kan het bijna niet uitleggen maar ik ben weer anderhalf jaar terug in de tijd…ik huil de hele dag. Het lijkt wel of al het verdriet in één er nu uitkomt. Ook dit is rouw. En zeg nooit. ‘Het is maar een hond’. Er is één troost, ik weet zeker dat Erwin hem boven heeft opgevangen. En het gekke is…ook nu gaat het leven weer gewoon door…zelfs nu.

Voor het eerst in 32 jaar heb ik even geen hond. Gelukkig is Steel ( de hond van mijn dochter) hier regelmatig. En daar ben ik het diertje heel dankbaar voor. Er komt weer een pup maar het is even goed zo…ik moet dit echt even verwerken, dit verlies.

Hier onder een artikel van Eén vandaag, dat heel goed uitlegt wat ik bedoel.

https://eenvandaag.avrotros.nl/item/rouwproces-bij-dood-huisdier-onderschat-dan-koop-je-toch-een-nieuwe-1/

Afscheid van de professionals.

De titel klinkt jullie misschien wat vreemd in de oren. Want je verwacht toch dat één van de voordelen van het beëindigen van zo’n ziekte proces ( door de dood) is, dat je niet meer naar al die ziekenhuizen/ verpleegtehuizen hoeft en dat je leven niet meer beheerst wordt door het onvermijdelijke contact wat er bijna wekelijks is.

Laat ik het proberen uit te leggen. Als je 13 jaar lang in een ziekenhuis op de zelfde afdeling komt, met heel lang het zelfde personeel. Voelt het hoe gek het klinkt bijna als thuis komen. En is het soms best moeilijk die mensen niet allemaal als vrienden te gaan zien.

Nou kwam ik al jaren met mijn ouders ook zeer frequent in het ziekenhuis ( maar dat was in Haarlem) dus vreemd was het me niet. Ook in dit ziekenhuis werd me wel eens gevraagd naar mijn personeelspas voor korting in het restaurant, zo vaak kwamen we daar. Ik was 16 toen mijn moeder ziek werd. Wat ik hiermee bedoel is, dat ik me kan voorstellen als je nog nooit in een ziekenhuis geweest bent,  zeker met een ernstige ziekte, dat een heel leer proces is en je niet meteen weet hoe de gang van zaken is. Dat je soms onwetend bent.

Door al deze jaren heen bouw je hoe dan ook een band op met deze mensen. Dan heb ik het over bv de neuroloog, de mensen van de spoedeisende hulp, de verpleging, de verpleegkundig specialist, de medische secretaresse, de maatschappelijk-werker, de voeding assistente, de mensen van de facilitaire dienst maar ook de dames van de koffie corner beneden in het ziekenhuis.

Alles voelt vertrouwd na zoveel jaar. We hebben ons ook nooit een nummer gevoeld. Altijd als ik belde, werd ik serieus genomen en hoefde ik niets uit leggen. En natuurlijk mag je in een relatie van 13 jaar ook wel eens ergens anders over denken. Maar dat was ook iets wat gewoon goed bespreekbaar was.

later toen Erwin in het verpleegtehuis kwam heb ik in het begin heel erg moeite gehad de zorg uit handen te durven geven. Misschien kwam dat ook door de band die ik had opgebouwd met de mensen van het ziekenhuis. Erwin heeft twee en half jaar in het verpleegtehuis gewoond. En laat ik zeggen dat het ’t eerste halfjaar een beetje stroef was.

Maar uiteindelijk is dat ook helemaal goed gekomen na elkaar beter te leren kennen en gesprekken te hebben als je ergens mee zat. Helemaal toen er een nieuwe arts kwam met wie we alles heel duidelijk konden bespreken.

Al deze mensen ( de één  meer dan de ander, want met bv de voeding-assistent bespreek je niet alles) heb je echt zeer intieme gesprekken, of bespreek je zeer intieme situaties. Dat schept hoe dan ook een band.

Na het overlijden van Erwin ben ik niet in een gat gevallen, dat niet. Maar eerlijkheid gebied me te zeggen dat ik het contact met al deze waardevolle mensen best wel eens mis. Ik kijk er zo ie zo met een heel fijn en goed gevoel op terug. Ik mis soms de gezelligheid van de zorginstelling en van het restaurant. Het was niet alleen maar een bedompte situatie. Want vaak hebben we ook heel erg gelachen en hadden we lol.

En wat heeft het me gebracht? Bijna iedereen weet dat ik zelf ook al 25 jaar in een ziekenhuis werk. Ik vervoer met een mobiel apparaat patiënten die opgenomen zijn, door het ziekenhuis, bv naar de röntgen of andere onderzoeken. Het feit dat ik ook aan de andere kant heb gestaan levert me een groot inlevingsvermogen op. Ik vind het ook oprecht fijn het voor de patiënt zo aangenaam mogelijk te maken wanneer hij/zij opgenomen is in het ziekenhuis. Het zijn soms maar hele kleine dingen, want ik weet in principe  niet waarom een patiënt is opgenomen. Heel vaak vertellen ze dat zelf tijdens ons korte contact. Ook in ons ziekenhuis worden de zelfde mensen regelmatig opgenomen en als ik dan zeg “bent u er weer?’ merk ik dat de mensen het op prijs stellen, dat je ze herkent.

Een patiënt het gevoel geven dat hij/zij geen nummer is, is al fijn. En ik weet als geen ander hoe belangrijk het is in soms een hele heftige tijd. Het kan er aan bijdragen er net als ik toch met een goed gevoel op terug te kijken. Ook al zijn de omstandigheden heel verdrietig en ernstig.

Met een aantal van de boven genoemde mensen heb ik nog steeds af en toe contact en gaat het niet nog alleen maar over het ziekteproces. Nog regelmatig kom ik van al deze mensen iemand tegen en is er nog steeds interesse.

Wordt vervolgt

In bed vervoer ik mijn zusje die voor een kleine ingreep een dagje was opgenomen. Toestemming voor het plaatsen.

 

 

 

 

Fases?

In de periode na het overlijden ( maanden hebben we het dan over) voelde ik me heel wisselend. Omdat ik eigenlijk heel weinig van mezelf begreep, en soms heel ver ging in mijn wanhoop. Ging ik net als bij de diagnose in 2004, op zoek op internet naar verhalen of informatie over rouwverwerking. Want was het wel normaal wat ik deed? Dan kom je allerlei sites tegen en spreken ze over fases.

Fase één: Ontkenning:  Inderdaad, ik denk dat je serieus kan spreken van ontkenning. Ik had steeds het gevoel dat het niet definitief is. Dat Erwin nog wel terug kwam. Misschien niet echt fysiek, maar gewoon dat hij om me heen was. Ik vond het heel prettig om alleen thuis te zijn. In ons huis, eindeloos foto’s en films van hem, ons en ons gezin te bekijken echt dagen heb ik dat gedaan. Onze muziek eindeloos te draaien, keer op keer, op keer. De cd Metallica, Mexico City is gewoon echt kapot.  Ik waande me terug in de tijd. Want na het overlijden is het altijd zo dat ik aan de gezonde Erwin voor me zie. Het rare is dat juist het feit dat ik hem weer als gezond/zichzelf zag. Me eigenlijk een heel blij gevoel gaf. Het ging zelfs zo ver dat ik er alleen voor hem mooi ( voor zover dat mogelijk is) en verzorgd uit wilde zien. Want stel als hij naar me keek, moest hij nog steeds trots op me zijn. Ik hield mezelf voor dat er zo best mee te leven viel, weduwe zijn.

Ik heb in mijn andere blog verteld dat ik een droom had waarin Erwin bij mij langs kwam. Die droom was voor mij heel realistisch. En ik ben er nog steeds van overtuigd dat hij echt bij mij langs is geweest. Maar dat dit ook het definitieve afscheid was. Voor wie het nog niet gelezen heeft. Dit gebeurde enkele weken na het overlijden.

Droom.

Een paar dagen daarna sliep ik onrustig, ik was steeds wakker en dacht aan Erwin. Ik miste hem heel erg, en zag steeds heel duidelijk zijn gezicht voor me. Uiteindelijk viel ik weer in slaap. Ik had een droom, een droom in het heden. Erwin was overleden

In mijn droom hoorde ik zachtjes gesnurk en ging rechtop zitten. Ik zag dat er nog een bed in mijn slaapkamer stond en daar lag Erwin op de manier zoals hij altijd lag als hij sliep. ‘Hé, ben je eindelijk wakker’ zei hij. Ik huilde en zei: ‘schat ik kan je zien’. Ik kroop bij hem in bed dicht tegen hem aan, en kon hem voelen. Hij deed zijn armen strak om heen en kuste me in mijn hals. Ik zag dat zijn haar weer aan het groeien was ( mooi rood en dik). Hij was weer gezond en had weer zijn normale postuur, maar ook geestelijk was hij gewoon weer Erwin. Ik kuste hem overal en moest vreselijk huilen. Ik vroeg, “maar Erwin je bent toch dood?’ ’Ja ’zei hij ‘ik ben dood, maar ik wil je laten weten dat ik bij je ben, altijd en dat het goed is zo’. We hadden een gesprek zoals we dat vroeger hadden. ’Erwin sorry dat ik soms zo boos ben geweest, ik weet nu dat ook ik mezelf niet meer was ’zei ik. ‘Het geeft niet mop, ik begrijp het allemaal, je hebt het zo goed gedaan, ik ben zo trots op je hoe je alles gedaan hebt al die jaren en dat jij mijn vrouw bent’. ‘Ik hou zielsveel van je’. Ik wilde hem niet meer loslaten. We vielen dicht tegen elkaar aan in slaap, wat voelde ik me gelukkig en wat was het weer vertrouwd, toen ik wakker werd was hij weg.

Nadat ik echt wakker werd voelde ik me de hele dag heel vreemd, het was zo realistisch geweest. Ik voelde me gelukkig. Voor mij was hij echt bij me geweest en hadden we echt een afsluitend gesprek gehad. Vooral dat hij in de droom gezond was deed me zo goed. Want het was in mijn beleving zo dat dát zo was. Hij was weer gezond..

fase twee; Boosheid.

Inderdaad dat herken ik ook, om eerlijk te zijn nog steeds. Waarom? In godsnaam, hij…Ik blijf het onaanvaardbaar vinden. Wat heeft hij de mensheid misdaan? Echt, dat soort vragen spoken er steeds door je hoofd. Maar natuurlijk vraagt iedereen die een dierbare verliest op een veel te jonge leeftijd zich dit af. Maar in de periode dat je aan het rouwen bent betrek je nu eenmaal alles op je eigen situatie.

Hoe kan het eigenlijk dat het leven überhaupt gewoon doorgaat? Dat mensen gewoon weer blij zijn om ons heen, dat soort gedachtes speelde er regelmatig door mijn hoofd. Regelmatig voel ik ook jaloezie, jaloezie op mensen voornamelijk stellen die elkaar nog wel hebben. Totaal ten onrechte natuurlijk. Maar die gevoelens zijn realiteit.

Ik heb zelfs wel eens zo negatief gedacht dat het door mij kwam. Dat ik hem niet waard was, en daarom….Op een geven moment voelde ik hem niet meer om me heen.

Ik droom nog heel vaak van Erwin, maar niet meer zoals op de manier van toen. Soms droom ik dat hij mij niet meer wil, ( ik heb het dan al over de periode dat hij ziek was) Ik ben er voor mezelf van overtuigd dat dit komt, omdat ik dingen/situaties niet verwerkt heb. En misschien ook wel nooit verwerken kan. Ik ben na zo’n droom nog steeds nu anderhalf jaar later een dag helemaal van slag/ intens verdrietig. Ik voel me alsof het in de tegenwoordige tijd is.

Echt ik werd er helemaal wanhopig van. Hierdoor belande ik langzaamaan in wat genoemd wordt de:

Derde Fase: Marchanderen. ( Als ik maar genoeg…dan komt hij wel). Dat hij niet meer lijfelijk terug zou komen besef ik wel, maar al was het maar in de vorm van een droom of gevoel of een licht dat spontaan aangaat. Of desnoods een koude wind door de kamer. Iets, in ieder geval.

Elke ochtend als ik beneden kom gaat zijn kaars aan ( nog steeds) en zeg ik goedemorgen tegen zijn foto, die bijna op ware grote in de kamer hangt. Al sinds 2012 toen Erwin geopereerd werd. Op die foto kijkt hij me lachend aan. Ik praat ook tegen hem.

Soms zijn er dagen dat ik het druk heb en niet de hele dag aan hem denk. In het begin schrok ik dan en voelde me schuldig. Want ik had al een uur niet aan hem gedacht. Of soms als ik iets leuks had gedaan, dacht ik: hoe kan het, dat zelfs ik weer kan genieten van bepaalde dingen in het leven. En dat terwijl hij er niet meer is.

Maar besef steeds meer. Het heeft geen zin. Dood is weg, voor altijd. Dood is nooit meer.

 

Vierde fase: Verdriet en depressie.

Depressie herken ik niet. Tenminste niet zoals het hier bedoeld wordt. Iedereen voelt zich wel eens een dag depressief. En ook ik heb dat maar ik kan niet spreken van een depressie. Verdriet daarin tegen pffff. Dat is er en lijkt steeds meer te worden. Tijdens de hele ziekte periode voelde ik me een robot, een zombie. Bijna zonder emoties. Het is echt zo dat je gewend raakt aan de heftige situaties die er tijdens zo’n ziekte proces gebeuren. O, ja we gingen weer naar het ziekenhuis, O, hij had weer een hij had weer een heftige aanval. Of ja, hij was weer verschrikkelijk in de war. Ik kan nog wel doorgaan met een hele lijst op te noemen. Wat ik wil aangeven is dat ik, en ik niet alleen ook mijn kinderen gewoon alleen handelde en het voor ons allemaal ‘normaal’ was geworden. Maar natuurlijk was het niet normaal.

Nu anderhalf jaar later, passeren regelmatig specifieke gebeurtenissen de revue in mijn gedachten. Zie ik de beelden voor me, elk detail en nu kan ik er pas om huilen. Nu pas bedenk ik hoe verschrikkelijk erg het was, alles wat hij heeft moeten ondergaan. Nu pas nu ik de rust heb om het te verwerken..dus ja, verdriet is er.

Uiteindelijk is er dan fase vijf: Aanvaarding wordt er gezegd. Dat ik verder moet met mijn leven is een feit. Ten eerste heb ik nog twee kinderen en kleinkinderen. Zij, in combinatie met mijn dieren, mijn naaste familie en dierbare vrienden, maakt dat ik het leven nog steeds de moeite waard vind. Al zijn er zeker momenten geweest dat ik heb gedacht’ dat ik nog zo lang moet, zonder hem”.

Maar aanvaarding of dat het slijt? Nee, daar kan ik niet van spreken. Mijn zus sprak het laatst zo mooi uit. ‘Je leert leven met de rouw’. En dat is een hele mooie omschrijving.

Wordt vervolgt.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

15 mei 2017.

Op 15 mei 2017 5.38 werd ik weduwe. Dat na 13 jaar mantelzorger/partner/geliefde/vrouw/maatje/beste vriend te zijn geweest.

Het gekke is, eigenlijk meteen voel ik rust over me komen. Ik geloof dat ik ook echt een diepe zucht heb gelaten. Niets kon er meer met hem gebeuren, nooit meer. De dagen voor het overlijden waren zo verschrikkelijk intens geweest. Hem werkelijke zijn laatste adem uit zien/voelen blazen. Het is een beeld wat ik nooit meer van mijn netvlies afkrijg. Wat is dat intiem, ik weet niet of dat het goede woord is intiem…Het feit dat wij ( onze kinderen en ik) erbij waren vond ik zo intiem. Ik was verschrikkelijk verdrietig ik kan het gevoel haast niet beschrijven. Ik was verdrietig omdat ik hem meteen weer als de gezonde Erwin voor me zag, met die eeuwige lach op zijn gezicht. Met zijn atletische lijf, springend van de duikplank.

En toch huilen kon ik niet. Euforie voelde ik bijna. Wat verschrikkelijk verwarrend was het, ik begreep niets van mezelf. Huilen moest ik toch?? Waarom had ik dat niet? Eerst maar even naar huis douchen en slapen. Slapen terwijl de telefoon gewoon beneden kon blijven, dat was de afgelopen 13 jaar niet denkbaar geweest. Altijd zat die telefoon aan me lichaam geplakt. In Bed, onder de douche, op de wc. Kortom altijd. Geloof me, ik sliep meteen. Ik wist dat ik niet meer gestoord zou worden. Ik was zo moe en sliep aan één stuk door tot de volgende ochtend.

Alles regelde ik/wij ( de kinderen en ik). Het meeste had ik al klaar, alle adressen had al op een lijst, het was een kwestie van op de enveloppe zetten en klaar. De muziek voor de uitvaart, al klaar. De tekst voor mijn speech, al klaar (ook al weken in mijn hoofd). Ik had het hele scenario van de uitvaart al in mijn hoofd. Al jaren eigenlijk. We hadden het er samen ook regelmatig over gehad ( Erwin en ik). ‘Ik wil dat de muziek hard staat en dat de jongens ( collega’s van de marine) me binnen dragen”. Dat was de opdracht die ik ook zo aan Frank ( uitvaart begeleider) had door gegeven. En zo gebeurde het ook, precies zoals ik me had voor gesteld. Maar eigenlijk was het nog mooier. Wat was ik trots dat hij mijn man is.

De dagen tussen het overlijden en de uitvaart waren in mijn beleving geen verschrikkelijke dagen. Ik heb uren bij zijn kist gezeten, muziek geluisterd, tegen hem gepraat. Met voor mij het idee dat hij mij kon horen. Er was zoveel aandacht voor hem, voor ons. Het was echt onvoorstelbaar. Ontelbaar veel bloemen en bloemstukken werden er gebracht…allemaal wit, dat was zijn wens. De liefde die we kregen voelde als een warme deken.

Wat het meest ontroerde was de kleinkinderen bij hun opa te zien. Alsof hij nog leefde. Ze konden niet van hem afblijven. Overal waren ze bij, tot het sluiten van de kist aan toe. Het was hun top opa, alles deed hij met ze toen hij nog niet zo ziek was.

Later werd dat steeds moeilijker. En toch de kinderen begrepen het. Ze bleven altijd heel erg gek op hem. Het heeft hen uiteindelijk goed geholpen met de verwerking.

Ik had bij alles wat er gebeurde het gevoel dat hij naar ons keek, en dat hij lachte en blij was met alles wat hij zag. Hoe mooi en liefdevol het was. Op de uitvaart had ik het gevoel dat hij bij de deur stond en bekeek hoeveel mensen er waren gekomen van heiden en ver om afscheid van hem te nemen. Ik zag hem knipogen naar me met zijn duim omhoog. ‘Het is goed schat’, zei hij met zijn lippen zonder geluid. Ik denk dat dit iets is wat je onderbewuste met je doet. Overleven? Kun je het dat noemen?

En toch ik begreep mezelf nog steeds niet…Was dit de reactie op al die jaren van zorg, verdriet, stress en frustratie. Van het jarenlange onder stress leven? Soms wenste ik dat ik kon huilen…maar het lukte niet. Bijna hysterisch was ik. Ik was helemaal niet moe meer maar had ongelooflijk veel energie. Ik troostte soms andere mensen en schaamde me soms voor hoe ik reageerde. Soms dacht ik ‘Hallo, het is mijn man hoor die dood is’. Ik had echt het gevoel dat ik niet normaal was. Op de uitvaart stond ik twee en half uur mensen handen te schudden en voelde ik me bijna alsof ik op een feestje was. Bizar gewoon.

De weken daarna bleef dat gevoel nog steeds. Ik ging na twee weken weer aan het werk. Hup, want alles was toch achter de rug. Ik hoefde nergens meer voor te zorgen dus was weer volledig inzetbaar. Ik had zoveel van mijn werkgever gevraagd dus ik vond ook dat ik dat moest doen op deze manier. En toch achteraf, nu anderhalf jaar later denk ik, het was niet goed. Ik deed mijn werk technisch gezien goed. Ik bracht de patiënten van A naar B. Maar mijn inlevingsvermogen richting de patiënten was niet goed. Als ik bv een patiënt moest vervoeren die gewoon een blinde darm ontsteking had en kermend in het bed lag dacht ik ‘stel je niet zo verschrikkelijk aan’. Alles vergeleek ik met wat Erwin had moeten doorstaan. Hij die nooit één kick heeft gegeven. Of als iemand wel ernstig ziek was en daardoor boos was tegen zijn/haar familie, moest ik me inhouden om niet te zeggen ‘Hallo, het overkomt niet alleen u hoor maar u hele gezin. Gelukkig heb ik het nooit gedaan. iets gezegd in die trant. Maar het is niet hoe ik ben. Als ik mensen inwerk zeg ik altijd ‘Behandel de patiënt of het je moeder is die in het bed ligt’.

En toch denk ik nu, het was heel fijn dat ik altijd kon gaan of thuis blijven als er weer iets aan de hand was met Erwin. Maar wat had ik gemoeten dan? Ik kon niet anders, het is ook wat de maatschappij van ons mantelzorgers vraagt. Het is niet voor niets dat heel veel mantelzorgers zwaar overbelast zijn. Ik sta nu realistischer in dat idee.

Thuis was ik meteen ook druk bezig. Het geld van de verzekering werd vrij snel uitgekeerd. Dus het hele huis moest meteen aangepakt worden was achterstallig onderhoud betreft. Nieuwe keuken, alles werd  geschilderd ( binnen en buiten). Nieuwe vloerbedekking. Bij alles wat ik handelde ik alsof ik het samen met Erwin deed. Of hij nog steeds naar me keek.

Ik had hele gesprekken tegen Erwin als of hij er nog was…ik had het gevoel dat hij maar even weg was, maar dat het tijdelijk was.. onze band was zo sterk. Het besef was er gewoon nog niet…

Dit is het eerste blog, binnenkort meer..